مسجد جامع کبیر یزد یکی ازشاهکارهای تاریخی ایران است که در هر گوشه و کنار آن یادگارهایی از دوران گوناگون برجای مانده است.تاریخچه و ساخت مسجد جامع از دوران پیش از اسلام آغاز شده و پایان کار آن به دهه اخیر برمی گردد.
معماری مسجد جامع یزد به قدری منحصر به فرد و بی مانند است که هر سال گردشگران بسیار زیادی از نقاط مختلف دنیا به قصد بازدید از شاهکار هنر معماری به ایران و استان یزد سفر می کنند.در بسیاری از کشورها مسجد جامع یزد به عنوان نماد یزد و حتی نماد ایران مطرح است و این بنا در شمار نخستین بناهای عظیم و پرقدمت کشور به شمار می رود.
برای سفر به یزد و بازدید از جاذبه های گردشگری یزد و به خصوص مسجد جامع آن دو گزینه دارید:نخست استفاده از تور یزد است که جدیدترین تور یزد را می توانید از میان تور لحظه آخری که در تور مسافرتی های هالیدی توسط معتبرترین آژانس های مسافرتی ثبت شده،بیابید.همچنین لیست پرواز چارتر یزد را می توانید در موتور جستجوی هوشمند های هالیدی جستجو کنید.
بنای این مسجد با عظمت قرنهاست که از فراسوی تاریخ تمدن این سرزمین می درخشد به نحوی که در کتب تاریخی یزد آمده است: مسجد را بر جای آتشگاه ساسانی ساخته اند و سنگ بنای آن توسط علاء الدوله گرشاسب نهاده شده است.
مسجد جامع قدیم در قرن ششم هجری قمری و به دستور گرشاسب ساخته شد و بنای اصلی مسجد کنونی از آثار سید رکن الدین محمد قاضی است
این مسجد به چند دلیل حایز اهمیّت است: نخست آن که قدیمترین نمونهٔ معماری است که طی قرن نهم هجری قمری، در معماری مذهبی ناحیّه یزد از آن تقلید شدهاست؛این طرح مرکّب از یک مقصوره گنبددار و یک شبستان مستطیل بلند و کشیدهاست.دیگر ویژگی مهمّ بنا کاربرد وسیع تاقهای سراسری (تاق و تویزه) در شبستانهاست که با کاشی معرّق همراهاست.نکته قابل توجّه دیگر در ساختمان مسجد جامع یزد،مسأله ایجاد روشنایی غیر مستقیم به وسیله انعکاس نور از گچ سفید گنبد و دیوارهاست.همچنین تزیینات داخل و خارج گنبد،نمای خارجی- داخلی ایوان اصلی و محراب زیبای آن که از قسمتهای مهمّ مسجد به شمار میرود، بینهایت ارزنده و جالب است.
اصیلترین بخشهای هنر معماری بی نظیر ایرانی در گچ کاری،شبستان،صحن،گنبد،کاشی کاری و مناره های برافراشته آن جلوه گر است.
زیباترین بخش این بنا را می توان مجموعه ایوان، گنبدخانه و فضای پیرامون آن نام برد.نمای ایوان بلند با مجموعه ای از زیباترین تزئینات کاشی معرق، نقوش اسلیمی،گیاهی و همچنین گره چینی پوشانده شده است.
این تزئینات با آجرهای ضربی و نقوش معلقی و کتیبه های کاشی معرق و کوفی بنایی،مجموعه ای بدیع و خیره کننده آفریده که تحسین هر بیننده ای را برمی انگیزد.
محراب اصلی یا محراب واقع در گنبدخانه،مزین به انواع کاشی معرق و کتیبه و آجر ضربی است و بر دو کاشی ستاره ای شکل منصوب در آن،نام استادکار و تاریخ ساخت محراب نقش بسته است.
گنبد زیبای مسجد از نوع دو پوسته پیوسته بوده و بر آن،نقش گل صابونکی معقلی با ظرافت اجرا شده است و بر ساقه آن عبارت "الملک الله" به خط کوفی تکرار شده است.
دو مناره مسجد که ارتقاع تقریبی آن از کف تا نوک به بیش از 52 متر می رسد،دارای قطر گنبد مسجد جامع در حدود 8 متر است که در دوره صفوی به بنا افزوده شده اما در سال 1313 هجری شمسی فرو ریخت و دوباره تجدید بنا شد.
بلندای این مناره ها و اینکه کاشی کاری منحصر به فردی حتی در اوج مناره ها انجام شده،تعجب همگان را بر می انگیزد زیرا این مناره ها هرچه به سمت بالا رفته باریکتر شده و تنها یکی از آنها نیز دارای پلکان است از اینرو ظرافت کاشی کاری در این ارتفاع به واقع قابل تحسین است.
در ساخت این بنای عظیم از آهن استفاده نشده و تمام بناها با تاق ضربی،کاهگل و گچ استوار است.
در محراب این مسجد، قسمتی به شکل کره زمین کوچک کاشیکاری شده و همه رنگهایی که در کاشی های کل مسجد استفاده شده،در آن به کار رفته است.
این بنا به شماره 206 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.
همچنین برای دیدن سایر مقالات درباره مشهد به لینک های زیر مراجعه فرمایید:
مجموعه امیر چخماق یزد را چقدر می شناسید
باغ دولت آباد یزد و بادگیر مشهور آن را بهتر بشناسیم
برج خاموشان یزد را بهتر بشناسیم
نظرات کاربران
ثبت نظر مشاهده نظر ها