بادگیر از عناصر و سمبلهای معماری ایرانی است ولی امروزه در بسیاری از کشورهای خاورمیانه استفاده میشود. استفاده از بادگیر از سالهای بسیار قدیم در ایران متداول بوده است. بادگیرها با اشکال مختلف در شهرهای مرکزی و جنوب ایران ساخته شده که هر کدام بر حسب ارتفاع و جهت باد طراحی و اجرا شدهاند.
امروزه این بادگیرها یکی از جاذبه های گردشگری ایران به شمار می رود که گردشگران زیادی را به مناطق گرم ایران می کشاند.جدیدترین تور ایرانگردی را میتوانید در تور مسافرتی های هالیدی جستجو کنید.
تا قبل از اختراع کولر برقی و گسترش آن در شهرهای مختلف،از بادگیر در ابنیه مختلف مسکونی،مذهبی و خدماتی استفاده می شده است و هنوز هم میتوان باقیمانده این بادگیرها را در اقلیم گرم و مرطوب جنوب در شهرهایی مانند بندر عباس،بندر لنگه،قشم،بوشهر و اقلیم گرم خشک نواحی مرکزی مانند کرمان،نایین،یزد،طبس،کاشان،سمنان،اصفهان و حتی نواحی جنوب شهر تهران مشاهده نمود.
شهر یزد که بیشترین تعداد بادگیر دارد به شهر بادگیرها مشهور است.بلندترین بادگیر جهان یعنی بادگیر باغ دولت در این شهر قرار دارد.این بادگیر که شهرت جهانی دارد،از جاذبه های گردشگری یزد محسوب می شود.بازدید از باغ دولت و به خصوص در برنامه اکثر تورهای یزد قراردارد.همچنین برای آشنایی بیشتر با باغ دولت مقاله" باغ دولت آباد یزد را بهتر بشناسیم" را بخوانید.
بادگیر معمولاً چهارگوش است و در دیوارهای چهارگانه آن چند سوراخ تعبیه شدهاست. درون بادگیر با تیغهها و جدارهایی که از خشت یا چوب و خشت ساخته شدهاست،به چند بخش تقسیم میشود.
معماران محلی برای ساختن بادگیر از پشت بام خانه و از جایی که مشرف به اتاق کوچکی است که برای بادگیر اختصاص دادهاند با خشت یا آجر، تنوره بادگیر را با مقطع مستطیل میچینند تا به ارتفاع معینی برسد. سپس بالای این تنورهها چهار دیواره را دو چوب به شکل ضربدر میگذارند. به گونهای که دو سمت هر چوب در دو زاویه مقطع قرار بگیرد و سپس دیوارهای سمت شرق و غرب و جنوب بادگیر را دو تا پنج و دو دهم متر بالا میآوردند. سپس در قسمت شمال که رو به باد «اصفهانی» است با نیم خشت یا آجر نیمه به عرض شش سانتیمتر، روی تنور را تا ارتفاع معینی میچینند. ارتفاع این تیغهها ۴۰ سانتیمتر بلندتر از سایر دیوارهاست.
بادگیر در ساختمان هایی که دسترسی کمی به باد دارد می تواند باد بالای بام را به ساختمان بیاورد(سرمایش)در خانهها هوای خنک از بادگیر که نوع ابتدایی تهویه مطبوع به شمار میرود، به اتاقهای طبقه همکف یا زیرزمینها فرستاده میشود. در بافت های متراکم با ساختمان های کوتاه دسترسی یکایک ساختمان ها به باد امری دشوار است زیرا ساختمان های رو به باد مانع دسترسی ساختمانهای پشت به باد می گردند.
نظرات کاربران
ثبت نظر مشاهده نظر ها